Eίναι φορές που προσπαθούμε να χάσουμε βάρος και βλέπουμε την προσπάθειά μας να μην έχει αντίκρισμα. Η ανησυχία και το άγχος επιδεινώνουν τη ψυχολογική μας επιβάρυνση και ένα ερώτημα μας βασανίζει συνεχώς: Γιατί κολλάει η ζυγαριά;; Δικαιολογημένο το ερώτημα αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή!

Ποιές παράμετροι επηρεάζουν την τιμή που βλέπουμε στη ζυγαριά μας;

  • 1. Από άποψη διατροφής, ο συχνότερος λόγος για τον οποίο δε χάνουμε βάρος ή παρατηρούμε μια στασιμότητα στη ζυγαριά μας, είναι η διαταραγμένη εικόνα της εκάστοτε μερίδας, δηλαδή δε μπορούμε να κατανοήσουμε πλήρως το μέγεθος του κάθε μεμονωμένου φαγητού (π.χ πόσο είναι πραγματικά 1 φλιτζάνι ρύζι). Ας μη ξεχνάμε πως ακόμη και η μετάβαση στην υγιεινή διατροφή πρέπει να γίνεται σωστά και όχι αλόγιστα! Πρέπει, δηλαδή, να συνειδητοποιήσουμε ότι μπορούμε να πάρουμε βάρος τρώγοντας υγιεινά τρόφιμα εάν τα τρώμε σε πάρα πολύ μεγάλες ποσότητες!
  • 2. Το σωματικό βάρος ρυθμίζεται από τον εγκέφαλο. Όποτε χάνουμε αρκετά κιλά, ο εγκέφαλός θα παρεμβαίνει για να μας ωθήσει σε αυτό το βάρος που πιστεύει ότι είναι σωστό για εμάς, ακόμη κι αν εμείς διαφωνούμε με αυτό. Ο εγκέφαλός μετράει το επίπεδο σωματικού λίπους χρησιμοποιώντας την ορμόνη λεπτίνη, μια ορμόνη που εκκρίνεται στο αίμα ανάλογα με την ποσότητα λίπους που μεταφέρεται.Τα υψηλά επίπεδα λεπτίνης στο αίμα σημαίνουν περισσότερο λίπος στο σώμα.Ο καθένας έχει ένα ορισμένο επίπεδο σωματικού λίπους με το οποίο το σώμα του είναι ικανοποιημένο. Ο εγκέφαλός θα υπερασπιστεί αυτό το ποσό, ακριβώς όπως υπερασπίζεται τη θερμοκρασία του σώματος. Καθώς χάνουμε βάρος, η ποσότητα λεπτίνης στο αίμα πέφτει και εκεί ξεκινάει το πρόβλημα. Στέλνει ένα μήνυμα στον εγκέφαλο για να μας βοηθήσει να “πολεμήσουμε” ώστε να φέρουμε αυτό το λίπος πίσω. Φυσικά, αυτό είναι το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που θέλουμε. Αλλά είναι δύσκολο να νικήσουμε τη βιολογία!
  • 3. Οι ορμόνες παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην απώλεια βάρους. Τέτοιες ορμόνες είναι η κορτιζόλη(ρυθμίζει την ενέργεια), η γρελίνη (ορμόνη πείνας), ο θυρεοειδής (π.χ ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση βάρους),η ινσουλίνη(υπερβολική ποσότητα ινσουλίνης στο αίμα μπορεί να οδηγήσει σε αντίσταση στην ινσουλίνη, αύξηση βάρους και διαβήτη) και η λεπτίνη (ρυθμίζει το σύστημα πείνας-κορεσμού). Οι ορμόνες ελέγχουν σημαντικές αντιδράσεις και λειτουργίες όπως ο μεταβολισμός, η φλεγμονή, η εμμηνόπαυση, η πρόσληψη γλυκόζης κλπ, επομένως κάθε μορφή υπο- ή υπερέκκρισης τους έχει ως αποτέλεσμα διαταραχές στην τιμή του βάρους που αντικρίζουμε στη ζυγαριά μας.
  • 4. Πρέπει να θυμόμαστε πάντα πως η πρόσληψη νερού είναι δυνατό να ευνοήσει την απώλεια βάρους, όπως δείχνουν και οι μελέτες. Συγκεκριμένα φαίνεται πως η κατανάλωση νερού μπορεί να αυξήσει κατά 24-30% τις θερμίδες που καιμε σε διάστημα 1.5 ώρας μετά την πρόσληψη του. Αρκετά συχνά βέβαια είναι πιθανό να μπερδεύουμε την έννοια της ενυδάτωσης και αυτό μπορεί να μας κοστίσει. Για αυτόν το λόγο, περιορίζουμε την κατανάλωση σακχαρούχων ποτών, χυμών και αναψυκτικών καθώς είναι πολύ πλούσια σε θερμίδες και λόγω του υψηλού τους γλυκαιμικού δείκτη είναι πολύ πιθανό να μας κάνουν να πεινάσουμε. Περιορίζουμε επίσης την κατανάλωση του αλκοόλ, καθώς οι 7 θερμίδες ανά γραμμάριο που έχει, είναι πιθανό να είναι ένας από τους παράγοντες που μας κολλάνε στην απώλεια του βάρους.
  • 5. Η παράλειψη ενός ή περισσότερων γευμάτων για μείωση των θερμίδων δεν λειτουργεί ποτέ.Όταν παραλείπουμε ένα γεύμα, επιβραδύνεται ο μεταβολισμός και η πέψη. Επιπλέον, θα φάμε περισσότερο κατά τη διάρκεια του επόμενου γεύματος, επειδή θα πεινάσουμε πιο πολύ και θα αισθανθούμε ότι είναι εντάξει να τρώμε περισσότερα καθώς έχουμε παραλείψει ήδη ένα γεύμα.Το σώμα, ωστόσο, αποθηκεύει το επιπλέον φαγητό με τη μορφή λίπους.Τρώμε ,λοιπόν, κάθε 3-4 ώρες και ελέγχουμε το μέγεθος της μερίδας μας.
  • 6. Όσο και αν μας φαίνεται τετριμένο, πρέπει να εντάξουμε όσο το δυνατόν πιο συχνά στο πρόγραμμάς μας τη γυμναστική! Σαφώς και είναι δύσκολο όπως και κάθε νέα συνήθεια, θα φτάσει όμως μια μέρα που δε θα μπορούμε να ζήσουμε χωρίς τη φυσική δραστηριότητα στη ζωή μας. Αφιερώνουμε 5 φορές ανά εβδομάδα ένα 30λεπτο για αερόβια άσκηση (κολύμπι, γοργό περπάτημα, ποδήλατο). Εκτός του ότι η αερόβια μορφή άσκησης θα μας βοηθήσει να προστατέψουμε την υγεία μας και την καρδιά μας, θα μας βοηθήσει να κάψουμε και λίπος. Ας μη ξεχνάμε και την προπόνηση μυικής ενδυνάμωσης η οποία καλό θα ήταν να γίνεται 2 φορές τουλάχιστον την εβδομάδα. Αυτό θα βοηθήσει να διατηρήσουμε τη μυική μας μάζα η οποία συχνά χάνεται σε μια προσπάθεια απώλειας βάρους. Η απώλεια της μυικής μάζας είναι συχνή αιτία για τη μείωση του μεταβολισμού.
  • 7. Το άγχος και η κατάθλιψη μπορούν να επηρεάσουν την ψυχική και σωματική μας υγεία. Όλα αυτά τα αρνητικά συναισθήματα διεγείρουν την έκκριση της κορτιζόλης, η οποία στη συνέχεια συγκεντρώνει όλους τους λιπώδεις υποδοχείς στην περιοχή της κοιλιάς, οδηγώντας σε συσσώρευση λίπους σε αυτό το σημείο κυρίως. Το άγχος επίσης προκαλεί μεγάλη συσσώρευση τοξινών που μπορεί να επηρεάσει τις κυτταρικές λειτουργίες
  • 8. Η καλή ποιότητα ύπνου είναι μια από τις βασικές παραμέτρους που συμβάλουν στην καλή υγεία και την επίτευξη ενός υγιούς βάρους. Οι μελέτες δείχνουν πως οι ενήλικες και τα παιδιά που δε κοιμούνται καλά έχουν 55% και 89% μεγαλύτερο ρίσκο εμφάνισης παχυσαρκίας, αντίστοιχα
  • 9. Παρουσιάζουμε αυξημένη κατακράτηση υγρών. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις γυναίκες, λόγω των ορμονικών διαταραχών και των μεγάλων διακυμάνσεων εξαιτίας της εμμηνόρροιας. Ο αριθμός που θα δούμε στη ζυγαριά δεν είναι πραγματικός γιατί μπορεί τα κιλά να είναι παραπάνω αλλά επί της ουσίας αυτό που βλέπουμε είναι παραπάνω νερά και όχι λίπος. Για τη βελτίωση της κατακράτησης, συνήθως απαιτείται ισορροπία στην πρόσληψη νατρίου και καλίου, καθημερινή κατανάλωση αρκετής ποσότητας νερού και διατήρηση των επιπέδων ορμονών σε φυσιολογικά επίπεδα.
  • 10. Προβλήματα υγείας όπως διαταραχές του θυρεοειδούς,αντίσταση στην ινσουλίνη, σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, υπνική άπνοια, σύνδρομο Cushing, σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, σπαστική κολίτιδα κ.α . μπορούν να αποτρέψουν την απώλεια βάρους. Οφείλουμε ,λοιπόν, πριν κάθε προσπάθεια απώλειας σωματικού βάρους να κάνουμ έναν ενδελεχή ιατρικό έλεγχο, κάντε το αμέσως. Η χορήγηση φαρμάκων από το γιατρό μας για την επίλυση του εκάστοτε προβλήματος βοηθά στη ρύθμιση του θέματος αυτού και έτσι επικεντρωνόμαστε απερίσπαστοι στην προσπάθεια μας. Εδώ, αξίζει να σημειώσουμε πως αν έχουμε υιοθετήσει μια δίαιτα πρόχειρου φαγητού για μεγάλο χρονικό διάστημα, είναι πιθανόν να παρουσιάζουμε μια βακτηριακή ανισορροπία στο έντερο. Ακόμη και αν δεν έχουμε κάποια προφανή ένδειξη ή δυσφορία, έρευνες έχουν δείξει ότι η αποθήκευση λίπους μπορεί να επιδεινωθεί από την ανισορροπία αυτή. Ακολουθώντας, όμως, μια υγιεινή διατροφή και λαμβάνοντας ενδεχομένως κάποιο προβιοτικό (ευεργετικά βακτήρια), τα αποτελέσματα θα είναι εμφανή.

Και τώρα τι; Συμβουλές για να “ξεκολλήσουμε” τη ζυγαριά και να χαρούμε τους καρπούς των κόπωv μας

  • • Προκειμένου να ξεπεραστεί η σταθερότητα στη ζυγαριά μας, θα χρειαστεί να επανεκτιμήσουμε την πρόσληψη θερμίδων. Είναι προφανές πως δε γίνεται οι θερμιδικές μας απαιτήσεις να είναι ίδιες ενώ το βάρος μας έχει πτωτική τάση. Παράλληλα, αλλάγες στο πλάνο της διατροφής μας μπορούν να έχουν ευεργετική επίδραση μιας και “βγάζουν” τον οργανισμό από ένα πρόγραμμα που μπορεί να έχει συνηθίσει και έτσι γίνεται μια επαναρύθμιση και ενεργοποίηση του μεταβολισμού μας.
  • • Εφαρμόζουμε την καταγραφή όσων καταναλώνουμε σε ημερολόγιο,μέθοδος η οποία έχει αποδειχτεί πως βοηθά σημαντικά. Σημειώνουμε καθημερινά τα επιμέρους γεύματα που καταφέρνουμε να τηρήσουμε, τα τρόφιμα και τα ποτά που εντάσσουμε σε κάθε γέυμα ή σνακ. Καταφέρνουμε με αυτόν τον τρόπο να έχουμε μια πλήρη και αντιπροσωπευτική εικόνα ακριβώς όσων καταναλώνουμε, εξακριβώνοντας έτσι τα σωστά αλλά και τα λάθη μας. Ακόμη, μπορούμε να αναλύσουμε τις εβδομάδες και τους μήνες όπου σημειώσαμε πιο μεγάλη πρόοδο και να βρούμε τί έχει αλλάξει στο μεταξύ.
  • • Ανανεώνουμε την προπόνησή μας. Πέρα από τα προφανή οφέλη, η άσκηση κάνει τον εγκέφαλό μας πιο ευαίσθητο στη λεπτίνη, την ορμόνη που πυροδοτεί τον κορεσμό. Ειδικά σε περίπτωση που γυμναζόμασταν απο πρίν πιστά, μερικές μικρές αλλαγές στο πρόγραμμά μας μπορεί να βοηθήσουν να αποκομίσουμε τα μέγιστα ωφέλη. Δοκιμάζουμε νέες ασκήσεις, αφού με τον καιρό το σώμα μας μαθαίνει να χρησιμοποιεί λιγότερη ενέργεια για να εκτελέσει την ίδια προπόνηση. Μπορούμε επίσης να γυμναστούμε με ένα φίλο ή φίλη μας ώστε να περάσει πιο ευχάριστα η ώρα της προπόνησης ενώ παράλληλα η παρακίνηση που προσφέρουμε μεταξύ μας οδηγεί σε πιο μακροπρόθεσμη προσκόλληση στη συνήθεια αυτή.

Συμπερασματικά Σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η διαδικασία του ζυγίσματος αποτελεί ένα «φωτογραφικό» γεγονός. Δηλαδή, η ένδειξη της ζυγαριάς μας κάθε φορά απεικονίζει την κατάσταση του βάρους μας τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, η οποία και δύναται να τροποποιηθεί (είτε προς τα πάνω, είτε προς τα κάτω) στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα. Δεν το βάζουμε κάτω και με υπομονή προσπαθούμε για το καλύτερο αποτέλεσμα.

Πως θα ξεκολλήσει ο δείκτης της ζυγαριάς